STOP DE VERPLICHTE TEGENPRESTATIE

Een tegenprestatie verrichten voor je uitkering. Het idee lijkt goed. Iedereen doet op zijn eigen manier mee. De ene door betaald werk, de ander door vrijwilligerswerk, mantelzorg of scholing. Ook zijn er deelnemers die zich nuttiger voelen, nu ze een bijdrage kunnen leveren aan onze maatschappij.

De keerzijde van dit hele verhaal ligt eigenlijk best simpel. Wanneer wij vrijwilligerswerk verplichten, is dit niet meer vrijwillig. En neigt dit niet een klein beetje naar dwangarbeid? Er zijn verschillende critici die zeggen van wel. Er zijn veel mensen die de bijstandsuitkering nodig hebben om te kunnen overleven, in hoeverre is het dan nog vrijwilligerswerk? De mensen hebben geen keuze. Dit is tevens de mening van de Raad van State, het hoogste rechtsorgaan van Nederland.

Ten tweede is het maatschappelijk belang groter dan het individueel belang. Heel simpel gezegd: Het is belangrijker om mee te doen in de maatschappij dan om jezelf te ontwikkelen. De garantie dat je werk gaat vinden met de tegenprestatie is klein, waardoor je alleen bezig bent om iets terug te doen voor je uitkering in plaats van het krijgen van een eventuele baan.

Ten derde is er naar onderzoek van het Sociaal Cultureel Planbureau gebleken dat de nuttige tegenprestatie niet zorgt voor meer werk onder langdurige werklozen of mensen met een handicap, terwijl dat juist de doelstelling was. De directeur van het Sociaal Cultureel Planbureau zegt hierover het volgende: "Ze zeggen 'je krijgt een uitkering, doe er maar iets voor'. Maar als SCP concluderen wij: dwang als zodanig werkt niet voor het vinden van regulier werk. De politiek moet in de spiegel kijken en niet proberen dit grote probleem te lappen met halfslachtige oplossingen.” (Putters in NOS, 2019). Waar de SCP wel voor pleit, is maatwerk. Ieder individu is verschillend en door de huidige tegenprestatie kunnen de mensen met een zwaardere handicap of met een psychische aandoening niet goed geholpen worden.

Ten slotte de vraag: Is het niet vernederend om in een oranje hesje papier te moeten prikken langs de kant van de weg? En is het niet zo dat dat betaalde banen zijn, die zijn wegbezuinigd en nu door bijstandsontvangers wordt gedaan?

Zoals eerder vernoemd, was de tegenprestatie een leuk idee, maar het heeft geen nut. Het helpt mensen niet aan betaald werk, het neigt richting dwangarbeid, het is niet goed voor het zelfbeeld van mensen en het is geen maatwerk, waardoor er een hoop mensen worden vergeten. Wat wel zou werken, is maatwerk. Ieder persoon als individu beschouwen en kijken wat iemand als tegenprestatie zou kunnen doen. En wanneer een tegenprestatie niet mogelijk is, deze ook niet te hoeven verplichten.