Skip to main content

Aan: Kwaliteitsraad van Zorginstituut Nederland

Open Brief - Voor het recht van ieder mens op goede zorg

“Je moeder heeft kanker, wil je dat aan haar vertellen?" hoorde Habiba Chrifi-Hammoudi toen ze 11 jaar oud was. Het was een bepalend en traumatisch moment in haar jeugd. Daarna werd het recht op tolken in de gezondheidszorg geregeld, zodat dit soort schrijnende gebeurtenissen niet meer zou voorkomen.

Maar sinds 2012 trekt de overheid minder geld uit voor die professionele tolken in de gezondheidszorg. Dat betekent dat een patiënt die niet optimaal Nederlands spreekt vaak zelf iemand mee moet nemen naar de dokter om te vertalen. En dat terwijl er maar liefst 2,5 miljoen mensen in Nederland wonen waarvan Nederlands niet de moedertaal is!

In veel gevallen is er dus geen goede tolk beschikbaar, en dit kan ernstige gevolgen hebben. Deze week startten hoogleraren, artsen en hun belangenbehartigers daarom een campagne voor goede tolken in de spreekkamer. Doe je mee?

Ook zorgverleners voelen zich machteloos. Zij weten niet of wat de patiënt en zij zelf zeggen wel correct wordt vertaald, en of er niet wat vergeten wordt. Op 1 januari verandert de wet, waardoor artsen juist nog veel meer uit moeten leggen wat ze doen. En ook daarom trekken zij aan de bel.

Medische mensenrechtenorganisatie de Johannes Wier Stichting nam het initiatief tot de brief, en raakte een enorme snaar: 32 hoogleraren en 24 organisaties ondertekenden al. En ze zoeken zoveel mogelijk steun, zodat ze al deze handtekeningen kunnen aanbieden aan Hugo de Jonge, minister van Volksgezondheid, Welzijn en Sport.

Help jij ze mee hem te overtuigen? Als je nu tekent kunnen we de druk verder opvoeren!

Waarom is het belangrijk?

De Johannes Wier Stichting roept de Kwaliteitsraad van Zorginstituut Nederland en de minister op om met alle partijen te komen tot juridisch, ethisch en financieel verantwoord beleid.

De brief is al mede ondertekend door hoogleraren, zorgverleners en de directeuren en voorzitters van de volgende organisaties, die allen daarmee het belang van de oproep onderstrepen:

AJN
Amnesty International
ARQ Nationaal Psychotrauma Centrum & ARQ Centrum '45
Artsenfederatie KNMG
BPSW
CNV Zorg en Welzijn
Dokters van de Wereld
Gemeentelijke Kinderombudsman Rotterdam & omstreken
GGD Hollands Midden
GGD regio Utrecht
INTERCCOM
KinderrechtenNU
KAMG
KNCV
KNOV
LHV
NAPA
NHG
NJCM
NOOM
NVK
NVSHA
Patiëntenfederatie Nederland
Pharos
Rutgers
SGAN
Steunpunt GGZ Utrecht
Stichting Algemeen Welzijn Anderstaligen
Stichting Achterstandswijken Nijmegen
Stichting Kind & Ziekenhuis
Utrechts Fonds Achterstandswijken
VNVA
Verloskunde Academie Amsterdam Groningen
VluchtelingenWerk Nederland

De volledige lijst is te downloaden van onze website: https://www.johannes-wier.nl/2019/12/taalbarrieres-oproep-jws-aan-kwaliteitsraad-zorginstituut-nederland/
_________________________________________________________________________________

Onze brief aan de Kwaliteitsraad van 10 december 2019:

Geachte heer Kremer,

Vandaag op Human Rights Day vragen wij uw aandacht voor de vele ingezetenen van Nederland die zowel in de zorg als in het sociaal domein te kampen hebben met taalbarrières. Inmiddels wonen er in ons land bijna 2,5 miljoen mensen ─ arbeids- en kennismigranten, internationale studenten, vluchtelingen en hun kinderen ─ van wie Nederlands niet de moedertaal is. Onder hen zijn er veel patiënten met wie zorgverleners niet of niet optimaal kunnen communiceren zonder de steun van een professionele tolk. En juist die professionele tolk ontbreekt vaak. Daarmee is voor deze patiënten een van de mensenrechten in het geding: de toegang tot zorg.

Van een schrijnende impasse …

Het ministerie van VWS schafte in 2012 de ruimhartige overheidsregeling voor de financiering van professionele tolken af. De patiënt werd geacht Nederlands te spreken of zelf voor een tolk te zorgen. En al zorgde de KNMG in 2014 samen met onder andere Pharos voor de kwaliteitsnorm Tolkgebruik bij anderstaligen in de zorg, deze norm wordt amper toegepast en ontbeert de statuur van de kwaliteitsstandaarden die in het Register van het Zorginstituut zijn opgenomen. In de praktijk betekent dit dat de patiënt afhankelijk is van de goedwillendheid en de mogelijkheid van een naaste om als wat men noemt informele tolk op te treden. Dit brengt nogal wat risico’s met zich mee. Zo’n informele tolk beheerst zowel de moedertaal van de patiënt als de Nederlandse taal vaak onvoldoende om een goed gesprek tussen patiënt en zorgverlener mogelijk te maken. De zorgverlener en de patiënt kunnen dan ook niet op een correcte en volledig vertaling vertrouwen, terwijl de informele tolk wel die verantwoordelijkheid draagt. Bovendien zijn hiermee de privacy en autonomie van de patiënt in het geding.

… naar herstellen van het recht op zorg …

Zorgverleners worden al geacht hun patiënten te informeren en informed consent te vragen. In de nieuwe versie van de Wet op de Geneeskundige Behandelings-overeenkomst (WGBO) die op 1 januari 2020 in werking treedt, wordt hun verantwoordelijkheid voor het communiceren met de patiënt nog verder uitgebreid: tijdig overleggen, en de patiënt uitnodigen vragen te stellen. Een goede precisering, maar om deze verantwoordelijkheid ook te kunnen nemen bij anderstaligen, is een professionele tolk in bepaalde gevallen onontbeerlijk. Het ministerie heeft onlangs wel aan uw Zorginstituut gevraagd een advies uit te brengen in welke gevallen zo’n tolk in de GGZ onder de verzekerde zorg valt. Maar deze adviesvraag gaat niet in op alle andere vormen van zorg en betreft alleen de financiering. U als leden van de Kwaliteitsraad begrijpt bij uitstek dat het verbeteren van de kwaliteit van zorg meer vraagt dan het verduidelijken van de financiering.

… met behulp van uw methodiek.

Dit is het uitgelezen moment om samen met alle belanghebbenden om de tafel te gaan zitten om kwaliteitsbeleid voor het slechten van taalbarrières uit te werken. Wij roepen u daarom bij dezen op het ontwikkelen van een Kwaliteitsstandaard Taalbarrières in de Zorg en het Sociaal Domein op uw Meerjarenagenda te plaatsen. Uw methodiek garandeert immers dat er een standaard gerealiseerd wordt:

• Waarvoor wij als zorgverleners, zorgverzekeraars en patiënten gezamenlijk de verantwoordelijkheid nemen.
• Waarin helder en eenduidig staat hoe op een doelmatige, patiëntgerichte manier taalbarrières in de zorg en het sociaal domein kunnen worden geslecht.
• Die ethisch, juridisch en financieel verantwoord is.

Wij hebben geprobeerd ons voorstel zo kort mogelijk uiteen te zetten, terwijl wij natuurlijk veel meer overwegingen zouden willen meegeven. Mocht u een toelichting willen hebben, of een nadere precisering, neemt u dan alstublieft contact op met Simone Goosen, initiator van ons project, via [email protected]. Tot slot laten wij u graag weten dat wij vertrouwen dat u en uw Raad met zorg en belangstelling kennisnemen van onze brief.

Namens de Johannes Wier Stichting,

Dr. Fransje Snijders, voorzitter
Dr. Simone Goosen, projectleider Taalbarrières in de Zorg en het Sociaal Domein

Hoe het overhandigd gaat worden

Iedereen kan de oproep ondertekenen. We bieden de oproep aan aan Hugo de Jonge, minister van VWS.

Links

Updates

2019-12-18 13:23:08 +0100

1,000 handtekeningen verzameld

2019-12-14 08:27:41 +0100

500 handtekeningen verzameld

2019-12-12 06:59:35 +0100

In Medisch Contact een heldere samenvatting van onze oproep en eerste reactie van voorzitter #Kwaliteitsraad Jan Kremer: maandag bespreekt de raad deze maatschappelijk belangrijke oproep.

Dank dat u hebt ondertekend. Hebt u ook al collega's en vrienden uitgenodigd?

https://www.medischcontact.nl/nieuws/laatste-nieuws/nieuwsartikel/wegnemen-taalbarrieres-in-de-zorg-moet-geregeld-worden-.htm

2019-12-10 21:25:29 +0100

100 handtekeningen verzameld

2019-12-10 19:07:43 +0100

50 handtekeningen verzameld

2019-12-10 15:03:45 +0100

25 handtekeningen verzameld

2019-12-10 11:08:03 +0100

10 handtekeningen verzameld